Avrupa Birliği Komisyonu 2021-2027 dönemi için 430 milyon Avro bütçeli Türkiye Kırsal Kalk

Program, tarım ve kırsal kalkınma alanında 2021-2027 dönemi için AB desteğinin temelini oluşturuyor. AB desteğinin, ulusal kamu ve özel sektör katkılarıyla birlikte, Türkiye’nin kırsal alanlarına toplamda 1 milyar Avro’yu aşkın yatırım sağlaması bekleniyor. 
IPARD programı, tarım ve kırsal kalkınma alanlarının mukavemetini artırmak üzere AB’nin bu alanlara yatırım desteğinin açık bir göstergesidir. 
IPARD hedefleri nelerdir?
IPARD Programının uygulanmasıyla Türkiye, tarım-gıda sektörünün rekabet gücünün artırılması, doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimi, iklim eylemi ve kırsal alanların cazibesinin artırılması hedeflerini gerçekleştirmeye yönelik adımlar atıyor. Program aynı zamanda Avrupa Yeşil Mutabakatı hedeflerine de bir takım faaliyetlerle katkıda bulunuyor. Örneğin;

Tarım işletmelerinin fiziki varlıklarının ve tarım-gıda sektörü işletmelerinin modernizasyonu ve daha iyi çevresel performansıyla rekabet güçlerinin artırılması, 

Yenilenebilir enerji üretimi ve artan enerji verimliliği,
Gübre ve atık yönetiminin iyileştirilmesi,
Yenilikçi, çevre ve iklim dostu teknoloji transferi,

Çevre ve iklimle uyumlu tarımsal üretim yöntemlerinin geliştirilmesi.

IPARD programı ayrıca, bina, makine ve ekipmanın iyileştirilmesi dahil AB standartlarıyla uyuma yönelik yatırımları desteklemektedir. Bunun yanı sıra noksan tedarik zincirlerinin oluşturulması, kırsal alanların büyüme potansiyeli ve cazibesinin artırılması, gelir getirici ekonomik faaliyetlerin çeşitlendirilmesi ve özellikle kadınlar ve gençlerin kırsal istihdamının desteklenmesine yardımcı olmaktadır.

Türkiye’nin hayata geçireceği tedbirler nelerdir?

Bu hedeflere ulaşabilmek için Türkiye, AB düzeyinde belirlenen 13 tedbirden aşağıdaki 8’ini seçmiştir:  

“Tarım İşletmelerinin fiziki varlıklarına yönelik yatırımlar”, rekabet gücünü, verimliliği ve sürdürülebilir tarımsal üretimi artırmak üzere çiftliklerin bina ya da teknolojilere yatırım yapmasına yardımcı olur.

“Tarım ve balıkçılık ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanmasına yönelik fiziki varlıklara yatırımlar”, gıda işleme firmalarındaki projelerin AB güvenlik ve çevre standartlarına uyumunu hedefler.

“Tarım-çevre-iklim ve organik tarım”, çevrenin ve doğal kaynakların iyileştirilmesi ve iklim değişikliğinin azaltılmasını ve/veya buna uyum sağlanmasına katkıda bulunan tarım yönetimi uygulamalarını ve üretim yöntemlerini desteklemeyi amaçlar.

“Yerel kalkınma stratejilerinin geliştirilmesi – LEADER yaklaşımı”, kırsal alanların ekonomik, sosyal, kültürel ve çevresel bakımdan iyileştirilmesine katkıda bulunan baştan sona yerel kalkınma stratejilerinin uygulanmasında, özel ve kamu sektöründen geniş yelpazede ortakları temsil eden yerel eylem gruplarını destekler.

“Kırsal alanda kamu altyapı yatırımları” kırsal nüfusun standartlarını ve kırsal alanların genel anlamda cazibesini artıran fiziki altyapının geliştirilmesi yoluyla kırsal alanların ekonomik, sosyal ve bölgesel kalkınmayı hedefler.

“Çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesi ve iş geliştirme, tarım dışı faaliyetleri geliştirmeyi amaçlayan kırsal işletmeler ve tarımla uğraşan aileler için, yeni iş imkanları yaratan, gelir kaynaklarını çeşitlendiren ve kırsal nüfustaki azalmanın tersine çevrilmesini destekleyen bir araçtır.

"Teknik destek" eğitim, analiz, program izleme ve kapasite geliştirme yoluyla tarım ve kırsal kalkınma için modern kamu idareleri oluşturmayı amaçlar.

“Danışmanlık hizmetleri” çiftlikler ve kırsal mikro işletmelerin ekonomik ve çevresel performanslarına katkıda bulunacak yol gösterici faaliyetlerin güçlendirilmesini amaçlar.

AB Komisyonu tarafından onaylanmasının ardından IPARD Programı ulusal kurumlar tarafından yönetilecektir. Bu kurumlar, programın yürütülmesinden ve fonların uygun mali yönetim ilkeleri çerçevesinde başvuru sahiplerine ulaştırılmasını sağlayacaktır. Bu da, tarım ve kırsal kalkınma alanında kapasite geliştirilmesine katkıda bulunacaktır. Komisyon, program ve fonların yönetim ve kontrol sürecinde yer alan tüm tarafları destekler.
Geçmiş yıllardaki başarılara ilişkin önemli arka plan bilgisi

IPARD, Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) kapsamında, daha geniş AB katılım öncesi stratejisinin bir parçasıdır. Bu araçla AB, tarımsal faaliyetlerini, gıda üretimi ve kırsal kalkınma yapılarını sürdürülebilir şekilde geliştirmek amacıyla yararlanıcı ülkelere mali ve teknik destek sağlar. Aynı zamanda, tarım ve kırsal kalkınma politikalarını AB’nin ortak tarım politikasıyla uyumlu hale getirmeyi ve tarım ve gıda sektörlerinin AB’nin gıda, hijyen ve çevre standartlarına uygun olmasını amaçlar.   

IPARD, Türkiye’nin  42 ilinde, tarım, gıda işleme ve kırsal işletmelere yapılacak yatırımlara hibe sağlar. Her proje aynı zamanda Türkiye kamu bütçesi ve kısmen de yararlanıcının özel yatırımıyla eş-finanse edilmektedir. IPARD finansman hacmi 2007-2020 döneminde yaklaşık 1.4 milyar Avro ile önemli bir büyüklüğe sahiptir. Türkiye’nin ulusal kaynakları ve yararlanıcıların özel finansmanıyla birlikte bakıldığında toplam yatırım 2007-2020 döneminde 4 milyar Avro bandındadır.

IPARD programı bugüne kadar 16.000’in üzerinde projeye yatırım desteği sağlamış ve kırsal alanlarda 80.000 kadar iş imkanı yaratmıştır. En önemlisi, program kadın ve genç girişimlere de ulaşmaktadır: yatırımların % 20’si kadın girişimciler tarafından gerçekleştirilmiştir. Ayrıca IPARD programı LEADER ve Ulusal Kırsal Ağ aracılığıyla sivil toplum ve yerel yönetimlere de ulaşmaktadır. IPARD projeleri, AB standartlarıyla tam uyum içerisinde, Türkiye’deki yarım-gıda sektör yatırımlarında yeni bir standart ortaya koymaktadır.

İlgili bağlantı  
IPARD programına ilişkin bilgi IPARD web sitesinde yer alacaktır:https://ipard.tarim.gov.tr/ 

42 IPARD İli : Afyon, Ağrı, Aksaray, Amasya, Ankara, Ardahan, Aydın, Balıkesir, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Corum, Denizli, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Hatay, Isparta, Karaman, Kahramanmaraş, Kars, Kastamonu, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muş, Nevşehir, Ordu, Samsun, Şanlıurfa, Sivas, Tokat, Trabzon, Uşak, Van ve Yozgat.

 “LEADER” kısaltması Fransızca “Liaison Entre Actions de Développement de l’Économie Rurale” ifadenin kısaltmasıdır, “Kırsal ekonomi ve kalkınma faaliyetleri arasındaki bağlantılar” anlamına gelir. Amaç insanlar ve kuruluşların enerji ve kaynaklarını harekete geçirmek ve kamu, özel ve sivil sektör arasındaki alt-bölgesel düzeydeki ortaklıkları teşvik etmektir.