İridyum nedir nerelerde kullanılır tehlikeli midir?

Van depreminden sonra ailesiyle birlikte Sakarya'nın Arifiye ilçesine yerleşen 18 yaşındaki Eyüp Bapun'un hayatı 1.5 yıl önce kabusa döndü. Kanser hastası babasının tedavi masraflarını çıkarmak için okulunu bırakıp çalışmayı kafaya koyan Eyüp'ün ilk işi ise yaşadığı ilçede yapılan bir baraj inşaatı şantiyesi oldu. Proje için soğuk demir işçisi arandığını öğrenen Eyüp, bu ağır iş için yaşı tutmayınca kuzeninin kimliğiyle işe başvurdu. İddiaya göre de bu duruma göz yuman inşaat şirketi Eyüp'ün kuzenini işe almış gibi gösterdi.

MAHALLE KARANTİNA ALTINA ALINDI

Baraj inşaatındaki işinin üçüncü gününde ise Eyüp tam anlamıyla kabusu yaşadı. Yer zemininde kullanılan röntgen makinesinden düşen ‘İridyum 192' adlı maddeyi tespihe benzetip cebine koyan Eyüp, saatler sonra radyoaktif maddeye temas ettiği için rahatsızlandı. Aynı şekilde o maddeye temas eden iki kardeşi de elleri ve gözlerinden yaralandı. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) Eyüp'ün yaşadığı Arifiye'deki Nebiye Mahallesi'ni karantina altına aldı.

RADYASYON PARMAKLARINI YAKTI

Acı olayın ardından GATA'da 15 ay tedavi gören 18 yaşındaki Eyüp Bapun'a bu süreçte özel vakum cihazıyla tedavi yapıldı, radyasyondan yanan derisi defalarca yapılan operasyonlarla kurtarılmaya çalışıldı. Eyüp'ün şansı genç bedeniydi. Kendi dokusundan yapılan doku nakliyle bacakları ve elleri kesilmekten kurtuldu. Ancak hiç aklına getiremeyeceği olay onu yüzde 80 engelli, 18 yaşında da malulen emekli yaptı. Radyasyon yüklü maddeye 2.5 saat temas eden Eyüp sağ elindeki iki parmağını kısmen kaybetti, ayağındaki damarlar koptu ve ayak bileği inceldi.

(İridyum'a temas eden vatandaşın ellerinin korkunç hali)

İRİDYUM NEDİR?

İridyum en fazla toz halindeyken reaktif oluyor. Ve hatta toz halindeyken yanıcı bir madde haline geliyor. Kırılgan, çok sert ve gümüş rengi platin ailesinden olan iridyum bir geçiş metalidir ve osmiyumdan sonraki en yoğun elementtir. 2000 °C’de bile korozyona karşı mukavemeti yüksektir.

Yıllık üretimi ve tüketimi 3 tondur. Buna rağmen bilimsel uygulamalarda en çok kullanılan metaldir.

Yeryüzündeki miktarının önemli bir bölümü meteorlarla gelmiştir. Bu nedenle bir maddenin uzaydan gelip gelmediğini anlamak için kullanılır. Göktaşlarının çarpmadığı yüzeylerde ise az miktarda bulunur.

İridyum daha çok pusula yapımında, elektrik kontakları yapımında, otomobil ve motosiklet ateşleme bujisinde kullanılır. En çok kullanılan alaşım ise %10 iridyum ihtiva eden platin alaşımıdır.