MARMARA DENİZİNİN GELECEĞİ BİZLERE BAĞLI

5 Haziran Dünya Çevre Günü ile başlayan Türkiye Çevre Haftası’nın bir parçası olarak 8 Haziran Marmara Denizi Günü’nde Marmara Denizi’nin tüm kıyı illerinde deniz çöpleri ve mikroplastik odaklı etkinlikler düzenlenecek.

Marmara Denizi’ne kıyısı olan 5 büyükşehir ve 2 il belediyesinde dalgıçlarla dip temizliğinden öğrencilerle sahil temizliğine, atıksız yürüyüş etkinliklerinden sergilere birçok etkinlik gerçekleştirilecek.

Marmara Denizi’nin karşı karşıya olduğu kirlilik tehdidi ve müsilaj krizinin sonucunda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının öncülüğünde Marmara Belediyeler Birliği iş birliğiyle yerel yönetimlerden sivil toplum kuruluşlarına, bilim insanlarından özel sektöre kadar çok paydaşlı ve çok disiplinli bir zeminde Marmara Denizi Eylem Planı hazırlanmıştı. Eylem Planı kapsamında hazırlanan “Marmara Denizi Bütünleşik Stratejik Planı” içerisinde Marmara Denizi’nin korunmasında toplumsal farkındalığın artırılması da ayrıca vurgulanmıştı. Bu bağlamda, 8 Haziran Marmara Denizi Günü, Türkiye Çevre Haftası etkinlikleri ile ilişkilendirerek #MarmaraHepimizin #BirlikteTemizTutalım etiketleri ile Marmara Bölgesi genelinde bütünleşik bir kampanya çalışması altında tüm belediyeler birlikte etkinlikler planladı. Marmara Denizi için deniz çöpü ve mikroplastik odaklı gerçekleştirilecek farkındalık etkinliklerinde atığın azaltılması ve deniz konusunda bilinç oluşturulması hedeflenmektedir.

HER ATIK DENİZ ÇÖPÜ OLMA POTANSİYELİNE SAHİP

Özellikle denize kıyısı bulunan yerleşim yerlerindeki her atık, deniz çöpü olma potansiyeline sahip. Yerleşim yerlerindeki doğru bertaraf edilmemiş atıklar nehirler, kanalizasyon hatları, yağmur suyu kanalları veya sokaklardaki yüzeysel akışlar rüzgârın etkisi ile denize ulaşabilmektedir. Her yıl Türk Boğazlar Sisteminden geçen on binlerce gemi, şehir içi ve şehirlerarası yolcu taşımacılığı faaliyetleri, turistik amaçlı teknelerin yanı sıra balıkçılık faaliyetleri Marmara Denizi için birer deniz çöpü tehdidi oluşturmaktadır. Bu kirleticilerin %60-80’inin petrol bazlı plastiklerden kaynaklandığı bilinmektedir.

MARMARA DENİZİ’NDE MİKROPLASTİK KİRLİLİĞİ VAR

Marmara Denizi’nin 40 farklı noktasından alınan su örnekleri incelendiğinde mikroplastik kirliliğinin başladığı tespit edildi. Mikroplastikler yoğunlukları nedeniyle genellikle su yüzeyine yakın seviyelerde bulunmaktadır. Ancak kıyısal alanlarda dip zeminine gömülü olarak da bulunabiliyorlar. Bu yüzme amaçlı kullanılan alanları çevresel açıdan riskli konuma getirebileceği görünmektedir.

BALIKLAR MİKROPLASTİKLERİ YİYOR

Mikroplastikler küçük boyutları ve düşük yoğunlukları nedeniyle mikroorganizmalar, algler ve balıklar tarafından besin olarak algılanabilmekte ve canlı sistemlere nüfus etmektedir. Plastik vücutta sindirilemediği için bir birikime neden olup insan sağlığını da aynı ölçüde tehdit etmektedir.

YİYECEK VE İÇECEKLERLE BİRLİKTE 10BİNLERCE PARTİKÜL MİKROPLASTİK TÜKETİLİYOR

Mikroplastikler potansiyel bir insan sağlığı tehlikesidir. İnsanların yalnızca yiyecek ve içeceklerinden yılda tahmini 39 bin ile 52 bin mikroplastik partikül tükettiği tahmin edilmektedir. Mikroplastiklerin deniz ortamlarına ulaşmasında insan faktörü, rüzgarlar, gelgitler, su akıntıları gibi birçok etkiler bulunmaktadır. Mikroplastiklerin daha çok naylon pet şişe, pvc, polietilen plastiklerden kaynaklandığı görülmektedir.

DENİZ ÇÖPLERİ BİRÇOK CANLININ YAŞAMINI YİTİRMESİNE SEBEP OLUYOR

Denizlerdeki yaban hayvanları çoğu zaman deniz çöpleri tarafından fiziksel olarak kısıtlanarak hareket kabiliyetlerini kaybetmekte ve yaşamlarını yitirmektedir. Deniz çöplerini besin zannederek tüketen deniz canlıları, ya bu tüketim esnasında yaşamlarını yitiriyorlar ya da sonrasında vücutlarındaki yabancı madde birikimine bağlı olarak ölüyorlar.

BİRLİKTE TEMİZ TUTALIM KAMPANYASI

Marmara Denizi’ni sağlığına kavuşturma misyonuyla oluşturulan Stratejik Plan kapsamında belirlenen 8 Haziran tarihinde de Marmara Denizi çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapacaktır. Geçtiğimiz yıl #MarmaraHepimizin adıyla başlatılan dünyanın en büyük deniz seferliğinin yıldönümü olmasından dolayı seçilen 8 Haziran’da, #MarmaraHepimizin ve #BirlikteTemizTutalım diyerek Marmara Bölgesi genelinde bütünleşik bir kampanya çalışması altında birlik ve beraberlik vurgusuyla yapılacaktır.

İstanbul, Kocaeli, Bursa, Yalova, Balıkesir, Çanakkale, Tekirdağ gibi Marmara Denizi’ne kıyısı olan illerde gerçekleştirilecek etkinliklerin yanında 1975 yılında kurulan ve Marmara Denizi’nin korunması amaçlarından birine hizmet eden Marmara Belediyeler Birliği çatısı altında denize kıyısı olmayan illerde de çeşitli farkındalık etkinlikleri gerçekleştirilecektir.

MARMARA İÇİN UMUT YEŞERDİ

Cumhurbaşkanı başta olmak üzere bakanlardan valilere, belediye başkanlarından STK temsilcilerine, şirketlerden vatandaşlara kadar konuya herkesin birlikte sahiplenilmesiyle Marmara Denizi için el birliğiyle çalışmalar başladı. Marmara Denizi Koordinasyon Kurulu, Marmara Denizi Bilim ve Teknik Kurulu gibi kurullar düzenli olarak toplantılar gerçekleştirmekte ve hem mevzuat düzenlenmekte hem de bilimsel çalışmalar yapılmaktadır. Marmara Belediyeler Birliği Başkanı Doç. Dr. Tahir Büyükakın’ın Şehir&Toplum dergisine verdiği röportajda bu sürecin en önemli özelliği olarak “Şeffaf, katılımcı ve merkez-yerel-bilim dünyası işbirliğidir” diyerek tüm yetkililerin iş birliği içerisinde çalıştığını sözlerine ekledi.